Roots

Tekst en foto's: Els Matthysen, stafmedewerker communicatie VVH

"Mooi, het leven is mooi" - Will Tura over zijn roots in een sociale woonwijk in Veurne

 

foto Els Matthysen, VVH

"Hoop doet leven. Ik ben zo eenzaam zonder jou...” Will Tura scoorde zo’n 100 nummer-één hits. Hij groeide op in een sociale woning in Veurne. Dat hij het lief en leed van elke dag zo mooi kan verwoorden, spelen zijn roots daarbij een rol? Fundamenten vond antwoorden in de documentaire “Hoop doet leven” en ging praten met een van zijn fans die een sociale woning huurt en met Tura’s schoonzus Anita Jans, bestuurder bij een sociale huisvestingsmaatschappij.

Sociale huurder Sonja Voet over haar leven met Will Tura
Sonja Voet (80) verhuisde op haar 42ste samen met haar drie kinderen naar een sociale woning in Mortsel. Als ik Sonja’s sociale woning binnenstap, is het leven mooi. “Mooi, het leven is mooi” draait vrolijke toertjes op haar platenspeler. De vele LP’s en singeltjes onthullen haar lange “relatie” met Will. Sonja is al fan van Will Tura sinds zijn eerste successen.

‘Dat Tura is opgegroeid is een sociale woonwijk? Nu begrijp ik nog beter waarom we zo’n “klik” hebben.’

Sociale huurder Sonja is al fan van Will Tura sinds zijn eerste successen.

‘Tura en ik, wij zijn even oud. Telkens als ik het moeilijk had in mijn leven, kon ik me optrekken aan zijn liedjes. Toen ik kort na mijn scheiding “Mooi, het leven is mooi” hoorde op de radio heeft me dat geholpen om mijn verdriet te verwerken. Dankzij Tura’s teksten voel ik me begrepen en gesteund. Uiteraard heb ik ook veel steun gehad aan mijn kinderen, maar zijn muziek... dat is toch een kostbaar extraatje.’ Dat Will Tura is opgegroeid in een sociale woning, dat wist ze niet. ‘Hij vertelt daar nooit over en dat is wel jammer. Maar nu begrijp ik nog beter waarom we zo’n “klik” hebben.’

Sociale woning in Veurne
In de zomer van 1940, bij het begin van de Tweede Wereldoorlog, wordt in het West-Vlaamse Veurne Arthur ("Tuur") Blanckaert geboren. Hij is de vierde in een gezin van vijf kinderen. Ten huize Blanckaert, een sociale woning in de Hobélaan in Veurne, heerst er altijd een gezellige drukte. Tuurs vader werkt net over de grens in een Franse schrijnwerkerij. Ze zijn een hechte familie en daarom worden de Blanckaerts in Veurne de Siciliaanse familie genoemd. ‘We zouden letterlijk ons leven voor elkaar geven.’ 1945. Zijn ouders zijn blij dat de oorlog voorbij is en willen zo snel mogelijk het normale leven hervatten. Hun focus: dat hun kinderen zo snel als mogelijk een goede stiel leren. De jonge Tura: ‘In tegenstelling tot mijn broers en zus, is het bij mij helemaal niet zo duidelijk waarvoor ik in de wieg gelegd ben. Ik heb twee linkerhanden en school interesseert mij nauwelijks. Mijn ouders maken zich dus zorgen over mij ... tot ik ontdek welk talent ik heb.

De ontdekking op zolder
Tura’s jongste broer Jean-Marie is nog niet geboren - hij is tien jaar jonger dan Will – als de zevenjarige Tura op zolder een “gouden” ontdekking doet. ‘In Veurne is er elk jaar een rommelmarkt en voor mijn ouders is het altijd weer een gelegenheid om grote schoonmaak te houden. Ik ben op zolder met mijn pa als ik daar in een doos een kleine mondharmonica vind. Het is iets wat ik niet kende. Tot ieders verbazing kan ik erop spelen. “Onze Tuur heeft talent”, zegt mijn pa en hij besluit een gloednieuwe mondharmonica voor mij te kopen. De harmonica wordt een stukje van mezelf. Ik heb hem sindsdien altijd op zak. Net als mijn grootvader kan ik onmiddellijk alles op het gehoor naspelen. Als mijn ma mijn harmonica niet hoort, weet ze dat ik in café ’t Schipke ben, het café van mijn nonkel Gustaaf gelegen in de sociale woonwijk. Daar staat ook een drumstel waarop ik uren aan één stuk speel, niet altijd tot grote vreugde van de klanten. Wanneer men me vraagt wat ik later zou willen worden, antwoord ik steevast: “muzikant”.’

Muziek is “Tuur” en Tuur is “muziek”
Zijn ouders hebben al snel door dat muziek niet zomaar een bevlieging is voor Will. ‘Het is mijn passie. Muziek is simpelweg “Tuur” en Tuur is “muziek”.' Will’s droom: naar de muziekacademie gaan, maar zijn ouders hebben het niet breed en kunnen de lessen niet betalen. ‘Ik kon gelukkig gratis muziekles volgen.

'Ten huize Blanckaert, een sociale woning in de Hobélaan in Veurne, heerste er altijd een gezellige drukte. Ik heb de Blanckaerts goed gekend. Van toen Tuurke nog een klein jongetje was.' buurman Herman Deygers (94)

Buurman Herman Deygers (94) voor Will Tura's ouderlijk huis in Veurne.

Als tegenprestatie moest ik meelopen met de fanfare in de wijk. Ik speelde meestal klarinet en af en toe ook trom. En thuis zong ik zonder ophouden, samen met mijn moeder die ook muzikaal was. De buren zeiden soms als ze een dag niks hoorden: “Ai, zou er iets met de Blanckaerts zijn? We horen daar niets?” Het was bij ons thuis: muziek, altijd maar muziek.’

Professionele stappen
Het is via de postbode, die Will vaak hoorde zingen, dat Tuur wordt voorgesteld aan de beroepskomiek Walter Richard die alle grote revues in Veurne en omstreken organiseert. Op elfjarige leeftijd mag hij optreden in een revue. Tuur brengt er een jodelnummer. Het is dezelfde Richard die voor de jonge muzikant een artiestennaam bedenkt: Will Tura, telkens vier letters, zegt hij zoals Coca Cola.

Op 17-jarige leeftijd tekent Will een contract bij de grootste muziekproducent van het land
(Jacques Kluger). Bye bye love is zijn eerste single. ‘Ik ben apetrots als ik in Veurne de platenwinkel binnenstap en dadelijk mijn plaat opmerk. Het nummer wordt wel geen hit. Ook de volgende nummers niet.’

Will Tura speelde de hoofdrol in een film opgenomen in de sociale woonwijk in Antwerpen Kiel. ‘Ik moest mijn kledij zelf betalen en zelf alle stunts doen.

Filmopnames in Antwerpse sociale woonwijk ’t Kiel
1958. Will is 18 jaar als hij wordt benaderd door een filmbedrijf dat hem de hoofdrol aanbiedt in een speelfilm, de verfilming van het boek van Marnix Gijsen De lange nacht. ‘Ze zien mij als “de Europese James Dean” en bieden mij 100.000 frank aan. Dat bedrag zou pas na de opname uitbetaald worden. Een carrière als filmidool lijkt in het verschiet te liggen. Ik teken een contract, verhuis naar een zolderkamer in Antwerpen en werk vier maanden mee aan de film. Ik moet mijn kledij zelf betalen en zelf alle stunts doen. De vele valpartijen van trappen of over trapleuningen leveren me dagelijks open kniewonden op. Het is hard labeur. Op een morgen arriveer ik op de set en hoor ik de regisseur roepen en tieren tegen de producent. Het geld is op, de opnames worden stop gezet.’ Tura besluit vervolgens om zijn toekomst vooral in de muziek te zoeken in plaats van op het witte doek. Op 2 augustus 1958, Tura's achttiende verjaardag, treedt hij in Erpe-Mere voor de eerste keer solo op onder de naam Will Tura. Hij begint met het componeren van zijn eigen nummers.

Filmopnames met Will Tura in sociale woonwijk, Antwerpen Kiel.

Van sociale woning naar eigen woning in Brussel
Omdat hij voor elke afspraak in Brussel vanuit Veurne vijf uur onderweg is, besluiten de
Blanckaerts in 1962 om naar Brussel te verhuizen. Zijn broer Hubert en zijn zus Jacqueline, allebei getrouwd ondertussen, blijven in Veurne wonen.

Jaren 60: De grote doorbraak met “Eenzaam zonder jou”
Tijdens een vakantie in Zuid-Frankrijk in de zomer van 1962 schrijft Tura een melodie die zijn leven zal veranderen. Hij krabbelt de noten op een paar bierviltjes en neemt deze mee naar Vlaanderen, waar Ke Riema er een tekst op schrijft. De titel wordt Eenzaam zonder jou en het lied wordt aan het einde van het jaar zijn nieuwe single. Plots gaat het snel. Na een enthousiaste ontvangst bij het grote publiek wordt het in april 1963 Tura's eerste nummer-één. Het betekent de grote doorbraak voor de 22-jarige zanger en Eenzaam zonder jou zal zijn hele carrière hét nummer blijven waarmee hij het meest geïdentificeerd wordt.

Een standbeeld in Veurne
Op 2 augustus 2020 werd Will Tura tachtig jaar. Zijn geboortestad Veurne eerde hem met een standbeeld, waarvan de onthulling echter uitgesteld moest worden vanwege de coronapandemie. Ook een gepland concert in de stad ging daardoor niet door. Maar op radio en televisie werd deze mijlpaal wel uitgebreid bejubeld.

Standbeeld Will Tura in zijn geboortestad Veurne.

Sociale woningen in de Hobélaan in Veurne
Vandaag zijn in de straat waar Tura opgroeide nog vijf sociale woningen die door de Veurnse sociale huisvestingsmaatschappij Ijzer & Zee worden verhuurd. Vele woningen die dateren van het jaar 1922, werden destijds van zodra ze leegkwamen, verkocht aan de bewoners, de zittende sociale huurders. Onder hen ook Herman Deygers. De 94-jarige man woont al 70 jaar in de Hobélaan, schuin tegenover Tura’s ouderlijk huis. Voor dit artikel poseert hij op de cover van deze Fundamenten trots voor de woning waar Will Tura opgroeide. ‘Ik heb de Blanckaerts goed gekend. Van toen Tuurke nog een klein jongetje was. Iedereen kende elkaar. Het was de beste straat van Veurne, echt waar. Voor de film van zijn schoonzoon Luk Alloo zijn ze hier ook komen filmen. Telkens als Will Tura in Veurne is, komt hij even kijken in onze straat.’

Tura’s schoonzus, Anita draagt sociaal wonen een warm hart toe
Anita Jans (69), Tura’s schoonzus, is bestuurder bij de Limburgse sociale huisvestingsmaatschappij KBM (Kantonnale Bouwmaatschappij van Beringen voor Huisvesting). Anita leerde Jean-Marie, Tura’s jongste broer, kennen tijdens een optreden van Will Tura in Koersel waar Jean-Marie die avond instond voor licht & klank. Anita draagt sociaal wonen een warm hart toe. In Tura’s ouderlijke huis in de Hobélaan in Veurne is ze nooit geweest. Dat Will Tura opgroeide in een sociale woning, dat wist ze niet.

1974 - Will Tura met schoonzus Anita Jans.

‘Ik ben fan van sociaal wonen’

Een hart voor sociaal wonen
‘Mijn vader werkte als secretaris voor het OCMW', vertelt Anita. 'Daardoor kwam ik als kind al vroeg met armoede in aanraking. Ik hoorde hem dan tegen mijn moeder vertellen hoe mensen kwamen bedelen voor een zakje kolen, dat zij geen geld hadden om iets op de privémarkt te huren. Dat hij hen via een sociale woning een “betaalbaar” dak boven het hoofd had kunnen geven... daar werd hij altijd blij van.’ Net zoals haar vader werd Anita ook bestuurder bij SHM KBM. ‘Ik ben een fan van sociaal wonen. Het is essentieel als je armoede wil bestrijden. Helaas zijn de wachtlijsten in Beringen, net zoals in heel Vlaanderen, erg lang ... Om gemeentebesturen te overtuigen om toelating te geven voor nieuwe projecten, kiezen we voor een geïntegreerde aanpak. KBM kiest bewust voor woningen die qua stijl niet “sociaal” ogen en die we zoveel als mogelijk integreren in bestaande wijken. Bij de keuze van architecten hechten we veel belang aan degelijkheid, frisheid, ervaring en een goede samenwerking.

Bronnen: Wikipedia en de DVD Hoop doet leven, documentaire over het leven van Will Tura gemaakt door Dominique Deruddere.