Op 4 februari 2022 besliste de Vlaamse regering over de afbakening van de werkingsgebieden van de woonmaatschappijen. Die moeten op 1 januari 2023 opgericht zijn.
Van bij het begin van het Traject Woonmaatschappij heeft VVH het beleid erop gewezen dat de afbakening van de werkingsgebieden cruciaal is om de toekomstige woonmaatschappijen concreet vorm te geven. Zonder die afbakening bleef het immers onzeker in welke gemeenten en steden de SHM’s vanaf 2023 hun sociale huur- en koopactiviteiten zouden kunnen verderzetten en vooral, waar niet.
Na meer dan een jaar heeft Vlaamse regering uiteindelijk knopen doorgehakt. Helaas is er kostbare tijd verloren gegaan voor de historische hervorming van de sociale huisvestingssector. Die tijd nu nog op een drafje inhalen is geen optie, minder dan 11 maanden voor de vooropgestelde deadline.
Een dergelijke historische hervorming realiseren op 330 dagen tijd is geen uitdaging. Het is onrealistisch. De minister stelt dat de draaiboeken klaarliggen, dat de ondersteuning geregeld is. Noodzakelijk, maar absoluut onvoldoende. Vandaag is er dringend nood aan een realistische timing en een concreet tijdspad.
In sommige werkingsgebieden is de oprichting van woonmaatschappijen tegen 1 januari 2023 mogelijk nog haalbaar. Op een aantal plaatsen zal dit echter, om verschillende redenen, niet mogelijk zijn. De vorming van de woonmaatschappijen omhelst veel meer dan het opzetten van juridische structuren: de ontwikkeling van organisatiemodellen, de herschikking van patrimonium, het samenbrengen van personeelsequipes, de uitwerking van softwaresystemen en toewijzingsregels, het stroomlijnen van de dienstverlening… Het zijn maar enkele van de uitdagingen waar de sector voor staat.
VVH vraagt uitdrukkelijk aan de minister van Wonen om van 1 januari 2023 geen harde deadline te maken, maar voorop te stellen als een streefdatum. De huidige werking wordt anders sterk gehypothekeerd, wat niet de bedoeling kan zijn.
De Vlaamse sociale huisvestingsmaatschappijen pleiten voor het uitstel van de oprichting van de woonmaatschappijen tot 1 januari 2024 en vragen aan de Vlaamse overheid om in de volgende maanden de vorming van de woonmaatschappijen verder maximaal te ondersteunen en op elke mogelijke manier te faciliteren.