Bekend advocatenduo als rolmodellen voor mensen die net als zij opgroeiden in een sociale woonwijk

De broers Mounir (43) en Omar (37) Souidi van het kantoor Souidi & Souidi advocaten groeiden op in een sociale woonwijk in Deurne. Ze legden een «straf » parcours af om te komen waar ze nu staan.

Als advocaat begeleiden ze hun cliënten in hun zoektocht naar de best mogelijke juridische oplossing voor problemen in één van volgende domeinen: strafrecht, sportrecht en mediarecht. Deed u nooit beroep op hen, maar doet hun naam toch een belletje rinkelen? De Souidi-advocaten beten de spits af in Justice for All, de docu-advocatenreeks op VIER. In de film Patser stonden de broers model voor het Marokkaanse strafpleiters-duo.

Voor het interview spreken we af in het imposante America House, het kantoor van Souidi & Souidi advocaten op de Amerikalei in het Antwerpse «advocatenkwartier». Omar is het bekendere gezicht. Hij nam vier keer deel aan het spelprogramma De slimste mens, was te gast in de talkshow De Ideale Wereld en ook in Terzake. Omar geeft vaak interviews én hij deelde zijn ervaringen in het boek Pijn doet groeien - Het verhaal van een rebel in toga. Voor dit artikel krijgt Mounir «de microfoon». Als oudste zoon in het gezin Souidi is hij perfect geknipt voor deze rol.

Van de sociale woonblokken in Deurne-Zuid tot een eigen gerenommeerd advocatenkantoor op de Amerikalei in Antwerpen

De vibes van de Arenawijk opsnuiven
Mounir had maar één wens: na zovele jaren teruggaan naar zijn ouderlijke woonst, de sociale woning in de Arenawijk in Deurne waar hij opgroeide. In afwachting van renovatie staan een groot aantal sociale appartementen daar leeg, waaronder hun oude appartement. Mounir wist dit en vroeg om de photoshoot daar te doen. Ik kon uiteraard voor de sleutels zorgen, een kleine wederdienst waar ik maar al te graag op inging. Als ik hem later tijdens de fotoshoot een tikkeltje geëmotioneerd door de woning zie stappen, is hij één en al enthousiasme. Zijn ouderlijke «thuis» kunnen betreden, even terug in de tijd stappen, dat doet hem iets. Al steken zijn strak maatpak en blitse schoenen fel af tegen de eenvoud van de leegstaande woning, hij is niet enkel trots op wat hij bereikt heeft, maar ook op waar hij vandaan komt. Net als zijn jongere broer Omar verloochent hij zijn roots niet. Omar schrijft daarover ook in zijn boek Pijn doet groeien. Maar eerst terug naar 1979.

De Arenawijk in Deurne Zuid
1979, Mounir Souidi wordt als eerste geboren. Zijn broer Omar volgt zes jaar later en maakt daarmee het gezin Souidi compleet. Hun moeder is van Belgische afkomst, hun vader Marokkaans. Vader Souidi werkt in een vuurwerkfabriek en moeder is huisvrouw. 
Mounir: ‘Hoewel de woning vrij klein was, hadden we toch de luxe van drie slaapkamers. Toen ik 15 was, zijn mijn ouders gescheiden, mijn vader verhuisde en hij verdween van het toneel. Voor mijn moeder was het niet makkelijk om met heel wat minder rond te komen. Maar we bleven met z’n drieën in het appartement wonen.’ Moeder stimuleerde de broers om te genieten van waardevolle bezigheden die geen cent kostten. Tussen hun zesde en hun twaalfde waren dat voornamelijk twee dingen: het voetbal en de bibliotheek.

Een levendige wijk: veel voetballen en af en toe vechten
De Arenawijk is mooi aangelegd met tussen de blokken veel groen en grasvelden waar de broers met alle kinderen uit de wijk – er waren veel kroostrijke gezinnen – plezier maakten en voetbalden. Een versleten leren bal, meer hadden de broers niet nodig om zich de hele dag te amuseren. Maar voetbal was niet zomaar voetbal, ze speelden voor de eer van de straat en dan werd er al wel eens gevochten. De vechtersmentaliteit die beide broers aankweekten, door de confrontaties tussen de verschillende wijken, zou zowel Mounir als Omar later als strafpleiters en ondernemers goed van pas komen.

SOCIAAL WONEN ALS BRON VAN INSPIRATIE – WILSKRACHT – SOLIDARITEIT

Sociaal wonen als bron van WILSKRACHT

‘Je kan je sociale wijk ontgroeien, verhuizen naar een woning op de privémarkt, jezelf financieel verbeteren … maar armoede is iets wat je nooit meer vergeet. Het blijft aan je lijf kleven. Doordat we het niet op een schoteltje gepresenteerd kregen en doordat ik kost wat kost uit de armoede wilde geraken, hebben mijn roots mij een enorme “drive” gegeven. Ik denk daar nog vaak aan terug. Vooral als ik tot twee uur ’s nachts moet doorwerken aan een dossier, dan helpt het om even terug te denken aan hoe het vroeger was, aan een moeder die het moeilijk had om rond te komen, aan het bijklussen als student … Als ik op zo’n moment even rondkijk en mijn mooie kantoor met alle comfort zie … Ook al heb ik er hard voor gewerkt, het contrast met vroeger maakt me oprecht heel dankbaar en dat geeft dan de energie om door te gaan. De wilskracht die ik uit mijn roots heb meegekregen is enorm met die parenthese dat het ook voor velen niet gelukt is.’

Wat maakt dat het bij jou en je broer wel gelukt is?
‘Alles begint met een warm nest. Moeder probeerde er alles aan te doen om haar kinderen een zo gelukkig mogelijke jeugd te schenken en dat is haar gelukt ook. Verder drukte ze ons op het hart dat goed presteren op school de enige manier is om een diploma te halen, en dus ook om geluk te realiseren op lange termijn. Doordat je opgroeit in een sociale woonblok krijg je veel te snel een negatieve stempel, je krijgt misschien minder kansen, maar je krijgt andere kansen. Het hangt van jezelf af hoe je erdoor spartelt en hoe je je talenten gebruikt want zonder discipline en inzet kom je nergens en daarbij kan de juiste steun wonderen doen. Wat onze opvoeding betreft hadden mijn broer en ik het geluk dat onze moeder ons behoedde voor de invloeden van “verkeerde jongens” uit de wijk. We zijn helaas meermaals geconfronteerd geweest met de gevolgen van overmatig alcoholgebruik en drugs als bijvoorbeeld één van onze buren dronken thuis kwam. Ook al wordt er in alle lagen van de maatschappij gedronken, ik denk dat alcoholproblemen in een sociale woonblok net iets meer aanwezig zijn doordat mensen in een moeilijke financiële situatie leven, kleiner wonen, werkloos zijn … Ik besefte ook dat het criminele pad geen optie was voor mij. Alleen al uit respect voor de inspanningen van mijn ouders zou ik hen een dergelijke teleurstelling nooit hebben kunnen aandoen. Hoe logisch die vluchtroute ook leek, ik koos voor de legale weg, de moeilijkste.’

Doordat ik het niet op een schoteltje gepresenteerd kreeg, hebben mijn roots in de Arenawijk mij een enorme ‘drive’ gegeven'

Waarom ben je advocaat geworden?
‘Ik wist vrij snel dat ik Rechten zou gaan studeren. Twee dingen hebben daar zeker in meegespeeld. Ten eerste herinner ik me nog levendig de politiecombi’s en de paspoortcontroles in de wijk. Voor alle duidelijkheid, dat is maar een paar keer gebeurd.’ (lacht) ‘Als je als jongere een arrestatie van een buurjongen van dichtbij meemaakt - dat ging nooit over zware feiten, meestal drugs - dat maakte het voor mij als een natuurlijk verloop om Rechten te gaan studeren. Ten tweede heb ik al vroeg beseft dat het belangrijk is om je rechten als burger te kennen. Doordat ik bij onze buren uit de blok de angst en paniek zag wanneer ze een verkeerde belastingaanslag hadden gekregen omdat ze niet wisten hoe ze een dergelijke fout van de fiscus konden rechttrekken. Omdat ik Economie en Talen studeerde, ik zat toen in het middelbaar, vroegen ze mij om hulp. En ook al kende ik niets van de dienst Financiën, ik kon wel lezen wat er geschreven stond. Ik hielp hen door rond te bellen naar de juiste instanties. Onze buren bijstaan, dat gaf mij veel voldoening. Ook deze ervaring triggerde me om advocaat te worden.’

Het is niet omdat je in een sociale woonwijk opgroeide dat je het niet zou kunnen maken'

Sociaal wonen als bron van INSPIRATIE

‘Doordat ik tussen de mensen ben opgegroeid, spreek ik de taal van de straat. In mijn jonge jaren werd ik er door een andere advocaat wel eens bij gevraagd om hem te begeleiden bij een cliëntbezoek in de gevangenis. Als je de taal van de straat herkent en ze ook spreekt, kan je een gesprek faciliteren en bespoedigen. Het gaat ten slotte over strafrecht, over mensen die toch wel harder in het leven staan en als je met een streetwise mentality met hen kan praten, dan helpt dat de zaak vooruit. Als een cliënt zijn advocaat wil imponeren is het af en toe nodig om een versnelling “anders” te schakelen, te spreken op “hun niveau”. Dan moet je als mijnheer de advocaat niet met dure woorden afkomen, als ze die al zouden begrijpen. Hen kordaat, direct en in hun taal toespreken, daar bereik je veel meer mee. Heldere, menselijke communicatie is op zo’n moment cruciaal om een cliënt langzaam maar zeker klaar te stomen voor de zware procedurele beproeving die hem of haar mogelijk te wachten staat.’

Sociaal wonen als bron van SOLIDARITEIT (vrijwilligerswerk)

‘Mijn broer Omar ging als student bij vzw Kamiano helpen met het uitdelen van lunchpakketten aan daklozen.’ Uit dankbaarheid voor de kansen en het vertrouwen die de broers in de loop der jaren van ontelbare mensen kregen, wilden ze graag anno 2022 iets terugdoen en op structurele wijze goede doelen ondersteunen. Sinds 1 juni 2022 nemen de broers daarom tweewekelijks een podcast op, te beluisteren op YouTube en Spotify: “The Souidi Sessions”.

Hierbij gaan Mounir en Omar afwisselend in gesprek met iemand die bekend is in zijn of haar sector (bv. filmregisseur Erik Van Looy). Elke gast stelt een goed doel voor dat hij of zij wil steunen. De luisteraars en kijkers van de Souidi Sessions podcast kunnen dan een geldelijke bijdrage storten. Op het einde van elk seizoen worden de verzamelde opbrengsten onder de verschillende goede doelen verdeeld.

Met de Souidi Sessions podcast voor het goede doel willen we iets teruggeven aan de maatschappij'

Ook in het verleden zetten de broers al mee hun schouders onder goede doelen. Zo werkten ze mee aan ToekomstATELIERdelAvenir (TADA), een Brusselse zaterdagschool voor tieners uit kwetsbare groepen. Elke week komen experts uit verschillende sectoren aan tien- tot veertienjarigen vertellen over hun beroepsleven. Hun ervaring als advocaten delen, helpt die jongeren om zich te focussen op hun schoolprestaties en het doet jongeren beseffen dat ook zij een kans hebben om iets moois van hun leven te maken. ‘Die hoop las ik in de ogen van een elfjarig meisje, toen wij op een zaterdagochtend in 2013 in SintJoost-ten-Node bij vzw TADA aan kansarme kinderen gingen uitleggen wat een advocaat nu eigenlijk precies doet. Na afloop kwam een meisje vertellen dat ze heel graag advocaat wilde worden. Ze straalde zo’n vastberadenheid uit en ook tijdens de sessies voelden we aan dat ze uit het goede hout gesneden was. We beloofden haar dat als ze haar diploma zou halen, ze zeker op ons kantoor mocht starten. Nooit heb ik een mooiere "Dank u meester", te horen gekregen als toen uit de mond van dat meisje. Nadien vernamen we dat haar cijfers op school in stijgende lijn gingen, en dat gaf ons een heel bijzonder, warm gevoel.’

Met de juiste begeleiding kan je mensen optillen en hun talent verder helpen ontwikkelen'

Investeren in sociaal wonen
‘Dat er in sociaal wonen geïnvesteerd wordt, dat vind ik fantastisch’, aldus Mounir, ‘dat kan ik alleen maar toejuichen. Door de prijsstijgingen van energie en producten in het algemeen, beseffen meer en meer mensen wat het is om met minder te moeten rondkomen. Ik zie sociale huisvesting wel eerder als een springplank, als een tijdelijke steun aan mensen. Het is jammer als mensen in een sukkelstraatje blijven hangen want een moeilijke financiële situatie gaat vaak ook samen met minder kwalitatieve voeding, consumptie van bepaalde “middelen” of familiale problemen.’

Het belang van wijkwerking
‘Mensen die in een moeilijke financiële situatie leven, kleiner wonen, werkloos zijn, geen netwerk hebben of geen of maar beperkt Nederlands spreken, geef je via extra begeleiding meer kansen. Zo’n ondersteuning, dat was er destijds niet in onze wijk. Intussen hoor ik meer en meer over wijkwerking, ook in de Arenawijk. Met de juiste begeleiding kan je mensen optillen en hun talent verder laten ontwikkelen zodat ze zich volledig kunnen ontplooien. In alle bescheidenheid, ik was een vrij goeie voetballer. Al heb ik nu als advocaat een enorme discipline, op mijn 18 jaar had ik dat als voetballer te weinig. Had ik toen een figuur als Karim Bachar gehad (red. groeide ook op in een sociale woonwijk), zo’n rolmodel, iemand die jouw talent ziet en je mee begeleidt … dan had mijn carrière er misschien helemaal anders uit gezien. (lacht)

De kracht van een wijkbibliotheek in een sociale woonwijk
Al was er destijds in de Arenawijk geen wijkwerking, er was wél een bibliotheek. ‘Moeder moedigde ons aan om naar de Arenabibliotheek te gaan die recht tegenover ons appartementsgebouw lag. Die bibliotheek, die er vandaag nog altijd is, heeft zowel voor mij als mijn broer veel betekend. De band tussen het personeel en de lezers is daar heel apart. Brachten we een boek te snel terug dan motiveerden ze je om het toch verder te lezen. Maar ze tikten mij ook op de vingers en brachten mij respect voor boeken bij. Pagina’s omplooien? Sindsdien doe ik dat gelukkig nooit meer.’

Een bibliotheek midden in een sociale woonwijk werkt laagdrempelig en via activiteiten verbindt ze diverse culturen'

Vandaag meer kleur in de wijk
Mounir: 'Ik rijd vaak na een wedstrijd van mijn geliefde voetbalclub FC Royal Antwerp op weg naar huis via een ommetje even door de Arenawijk. Even langs de blokken rijden, dat doet nog altijd iets.’ ‘Of er veel veranderd is? De verscheidenheid aan nationaliteiten is gegroeid. In mijn jonge jaren waren mijn meeste vriendjes of de mensen die daar woonden van Belgische origine. Toen ik vertrok was dat al veel meer gemixt. Niet dat het qua levensstijl meer verscheiden was, dat het beter of slechter was. Het was gewoon meer gekleurd.’

Wat kunnen mensen die vandaag in een sociale woonwijk opgroeien leren uit jullie succes?
‘Zoals de verhalen in jouw boek Trots op mijn roots en zoals ook ons parcours aantoont: het is niet omdat je in een sociale woonwijk opgroeide dat je het niet zou kunnen maken. Succes wil niet zeggen dat je stinkend rijk geworden bent, wel dat je doet wat je graag doet en dat je in je eigen levensonderhoud op een fatsoenlijke manier kan voorzien. Daar hebben onze roots ons bij geholpen. Ik wil via ons verhaal mensen laten inzien dat je het kan maken, zeker in ons land. In tegenstelling tot in India met een kastensysteem waar je onderaan geboren wordt en onderaan sterft. In België kan iedereen omhoog geraken en zelfs heel hoog klimmen. Het recept? Discipline, hard werken en een positieve instelling. En liefst ook een juiste ondersteunende omkadering om het beste in jou naar boven te halen.'

 

De Kracht van wijkwerking

Er was vroeger in de Arenawijk geen jeugdwerking, ook leefbaarheidsmedewerkers bestonden nog niet. Dat is nu anders. Ella De Vylder, projectmedewerker dienst Interactieve Leefbaarheid: 'Ik werk als projectmedewerker Leefbaarheid bij Woonhaven. Wij organiseren acties in de sociale wijken. Waar sociaal assistenten bij de huurders thuis komen, werken wij meer collectief, wijkgericht, vaak met andere partners zoals de Stad (bv. buitenspeeldag i.s.m het Huis van het Kind).’ Maar ze doen vooral ook projecten samen met huurders. Zo werken ze aan het samenleven en het mooier maken van een wijk of gebouw.

Braemblokken als proeftuin voor COOPERATIEF WONEN

De Arenawijk in Deurne-Zuid is een bijzonder stukje stad. Je vindt er onder meer het uitzonderlijke patrimonium uit de jaren 60 van de modernistische Antwerpse architect Renaat Braem. Tussen de gebouwen ligt veel open groene ruimte. Anno 2022 zijn er in de Arenawijk in totaal 470 sociale woningen, waarvan er 289 ontworpen zijn door Braem. Ze zijn niet geklasseerd, maar wel een parel van modernistisch erfgoed. Om te blijven beantwoorden aan de hedendaagse normen van sociaal wonen, werkte stad Antwerpen en Woonhaven Antwerpen een nieuw inrichtingsplan uit voor de wijk. Een deel van het Braem-patrimonium blijft behouden maar zal in de toekomst geen sociale huurwoningen meer zijn. Stad Antwerpen wil in het deel waar onder meer de familie Souidi woonde coöperatief wonen realiseren. De andere Braemwoningen worden gesloopt en vervangen door nieuwe sociale woningen, waarbij het totaal aantal in de wijk behouden blijft op 470 sociale huurwoningen. De hele vernieuwing van de wijk start ten vroegste in 2024 en zal gefaseerd verlopen over een periode van ongeveer 10 jaar. Meer weten? Toekomstplannen Arenawijk Geschiedenis Arenawijk

"Braemblokken" in Antwerpse Arenawijk (Deurne) - proeftuin voor coöperatief wonen