Tom Vandromme schrijft doctoraat over sociale huisvesting
Net voor de zomer verdedigde Tom Vandromme, senior adviseur wonen bij Wonen Vlaanderen en onderzoeker aan de Universiteit Antwerpen, zijn proefschrift tot het behalen van de graad van Doctor in de Rechten. Het thema: de verhuring van woningen via de overheid als instrument ter verwezenlijking van het grondrecht op wonen.
Het nationaal en internationaal erkende grondrecht op wonen verplicht de overheid om maatregelen te nemen ter verwezenlijking ervan. De bevoegde overheid beschikt daarvoor over verschillende instrumenten en heeft daarbij een ruime beleidsmarge. Wel is vereist dat de gekozen methode efficiënt is om uiteindelijk een volledige gelding van het grondrecht op wonen te bekomen.
Het sociaal huurstelsel is één van de instrumenten waarmee de overheid het grondrecht op wonen van huishoudens die niet op eigen kracht hun huisvesting kunnen verzorgen, kan verwezenlijken.
Bij de uitwerking van een sociaal huurstelsel moet de overheid op verschillende vlakken keuzes maken. De belangrijkste keuze heeft enerzijds betrekking op de doelgroep en anderzijds op de verhouding met en invloed op de rest van de woningmarkt: wat moet het sociaal huurstelsel bereiken en voor wie? Het afbakenen van de doelgroep zal het aantal huishoudens bepalen die men via het sociaal huurstelsel wil ondersteunen. Vervolgens moeten een aantal andere essentiële kenmerken van het sociaal huurstelsel ingevuld worden. Daarbij is het essentieel dat sociale verhuurders een opdracht van algemeen belang uitoefenen.
De opdracht van algemeen belang is het verwezenlijken van het grondrecht op wonen van de huishoudens uit de doelgroep. Sociale verhuurders zijn niet op winst gericht, maar op de verwezenlijking van de opdracht van algemeen belang, wat sociale verhuurders onderscheidt van private verhuurders. Ook vraagt de uitwerking van een goed sociaal huurstelsel de nodige middelen en dus een correcte financiering door de bevoegde overheid. De verantwoording voor het optreden van de overheid is immers dat de markt geen betaalbare en kwaliteitsvolle woningen aanbiedt voor de doelgroep. Tot slot dienen keuzes gemaakt te worden op het vlak van toewijzing van woningen, het vaststellen van de huurprijs, de duur van de huurovereenkomsten en de rechtsbescherming voor kandidaat-huurders en huurders.
De doelstelling van dit proefschrift is om de bouwstenen op te lijsten van een sociaal huurstelsel dat effectief fungeert als instrument ter verwezenlijking van het grondrecht op wonen en dat het grondrecht op wonen realiseert voor woonbehoeftige huishoudens. Nadien wordt het Vlaamse sociaal huurstelsel beoordeeld aan de hand van de opgelijste bouwstenen. Waar er onvolmaaktheden worden vastgesteld, worden aanbevelingen gedaan ter verbetering van het Vlaamse sociaal huurstelsel.
Tom Vandromme studeerde rechten aan de Universiteit Antwerpen, waar hij afstudeerde in juli 2003. Vanaf november 2003 werkt hij als jurist voor de Vlaamse Overheid. Van juli 2006 tot en met mei 2016 was hij hoofdcoördinator van de Vlaamse Wooninspectie. Momenteel is hij senior adviseur wonen, waar hij o.m. werkt rond woninghuur, sociale huur en woningkwaliteit.
Sinds 2011 is hij ook verbonden aan de Universiteit Antwerpen als onderzoeker. Hij publiceert vooral over woningkwaliteit, sociale huur, ruimtelijke ordening, strafrecht en aanverwante thema's.